Ocak 2023, Ribat
Mescidi Aksa’ya yine Ramazan saldırısı: Her Ramazan Mescidi Aksa’ya yönelik saldırılarının dozunu artıran siyonist işgalciler 2022 yılında, yahudilerin Hamursuz Bayramı adı verilen ve bir hafta süren festivallerinin aynı zamanda Ramazan ayının üçüncü haftasına denk gelmesini, Müslümanların Ramazanlarını onlara zehir etmek ve bu ayda huzur içinde ibadet yapmalarını engellemek için bir fırsat olarak değerlendirmek istediler. İşgalcilerin Ramazan’daki saldırıları Mescidi Aksa’da yine çatışmalar, gerginlikler ve büyük sıkıntılar yaşanmasına neden oldu.
Kudüs’te Şeyh Cerrah Mahallesi direnişi: İsrail işgal rejiminin Kudüs’te sürdürdüğü ırkçı tasfiye politikasının hedefinde yer alan önemli meskun bölgelerden biri de Şeyh Cerrah Mahallesi. İşgal rejimi bu mahallede oturan Filistinlilerin evlerine el koymak ve onları göçe zorlamak için uzun süreden beri muhtelif baskı uygulamalarında bulunuyor. 19 Ocak 2022 tarihinde de işgal askerleri mahalleye baskın düzenleyerek burada oturan Salihiye ailesine ait üç evi yıkarken, bu evlerin arsalarıyla birlikte 6 dönümlük arazilerine de el koydular. Mahalle ahalisi ve Kudüs’ten veya başka yerlerden gelen birçok kişi işgal güçlerine karşı uzun süren bir mücadele verdi.
El-Cezire muhabiri Şirin Ebu Akile’nin öldürülmesi: Arap dünyasının en etkili tv kanallarından olan El-Cezire’nin Kudüs muhabiri Şirin Ebu Akile’nin işgal güçlerinin, 11 Mayıs 2022 sabahı Filistin’in Batı Yaka bölgesindeki Cenin Mülteci Kampı’na düzenledikleri baskında bir siyonist keskin nişancı tarafından öldürülmesi uluslararası boyutta tepkilere neden oldu. Başlangıçta sorumluluğunu kabul etmeye yanaşmayan işgalci daha sonra cinayetin yanlışlıkla işlendiği iddiasının arkasına sığındı. Ancak olayın uluslararası kurumların temsilcileri tarafından araştırılmasına da müsaade etmedi.
İşgal zulmünün yaktığı insanlar: 17 Kasım 2022 tarihinde, Gazze’nin kuzey kesimindeki Cibaliya Mülteci Kampı’nda Ebu Reyya ailesine ait bir binada çıkan yangın 7’si çocuk 21 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu. Yangının binanın içinde depolanan benzinin alev almasından kaynaklandığı tespit edildi. İşgal rejiminin 16 yıldan beri devam ettirdiği abluka yüzünden bölgede sık sık uzun süreli bir şekilde elektrikler kesildiğinden insanlar binalarında jeneratörler kullanıyor ve bunları çalıştırmak amacıyla evlerinin bir tarafında benzin bulundurmak zorunda kalıyorlar. Bunun büyük bir risk oluşturmasına rağmen uluslararası güçler ablukayı kaldırması için işgal rejimini zorlamaya yanaşmak istemiyor.
İşgal hükümetinin çökmesi ve yeniden erken genel seçimler: İsrail işgal rejiminde Naftali Bennett-Yair Lapid ittifakıyla oluşturulan koalisyon hükümeti, miadını dolduramayacağını anlaması üzerine işgal parlamentosu Knesset’i feshederek yeniden erken genel seçime gitme kararı aldı. 1 Kasım 2022 tarihinde gerçekleştirilen erken genel seçimlerden Benjamin Netanyahu liderliğindeki Likud Partisi birinci çıktı ve kendisine destek veren aşırı siyonist partilerle birlikte parlamentoda çoğunluğu elde etti. O yüzden işgal rejiminin cumhurbaşkanı hükümeti kurma görevini Netanyahu’ya verdi. O da kendisi gibi ırkçı ve aşırı siyonist liderlerle bir koalisyon hükümeti çıkarabilmek için yaptığı pazarlıkları belirlenen süre içinde tamamlayamadığından cumhurbaşkanından ek süre istedi.
Pakistan’da siyasi çalkantılar ve hükümet değişikliği: Pakistan’da İmran Han hükümetine destek veren milletvekillerinden bazılarının muhalefet tarafına geçmesi üzerine parlamentoda verilen gensoru önergesinin kabul edilmesi hükümetin düşmesine neden oldu. Yeni hükümeti eski başbakan Nevaz Şerif’in kardeşi Şahbaz Şerif kurdu. Ancak bu hükümet değişikliği ülkede muhtelif siyasi çalkantıların ortaya çıkmasına da neden oldu.
Tunus’ta diktatörlüğe demokrasi elbisesi giydirilmesi aşamaları: Tunus’ta kendince, Anayasanın verdiği yetkileri kullandığını ileri sürerek hükümete darbe yapan Kays Said kurmaya çalıştığı yeni dikta rejiminin kazıklarını sağlamlaştırabilmek ve aynı zamanda buna kendi kafasına göre bir “demokrasi” kılıfı da geçirebilmek için 2022’de önemli adımlar attı. İşe önce darbe aşamasında çalışmalarını durdurmuş olduğu parlamentoyu tamamen feshederek başladı. Darbenin yıl dönümüne tekabül eden 25 Temmuz 2022 tarihinde kendisinin yetkilerini iyice genişleten Anayasayı uygulamaya sokmak için sözde referandum gerçekleştirdi. Halkın referandumu protesto etmesine ve oy kullanma oranının çok düşük olmasına rağmen yine Anayasayı uygulamaya soktu. 17 Aralık 2022 tarihinde de kendisinin kafa sallayanlar meclisini oluşturmak amacıyla bir genel seçim gerçekleştirdi. Bu seçimde siyasi partilerinin aday göstermelerinin yasak olmasına ve oy kullanma oranının resmi açıklamalara göre %8.8’de kalmasına rağmen diktatör artık kurduğu sisteme bir demokrasi elbisesi giydirmiş oldu.
Libya’da paralel hükümet problemi: Libya’da 24 Aralık 2021’de gerçekleştirilmesi kararlaştırılan seçimlerin yasal çerçevesi konusunda bir anlaşma sağlanamaması sebebiyle ertelenmesini bahane eden Halife Hafter liderliğindeki fitne örgütü güya Fethi Başağa’nın başbakanlığında ayrı bir hükümet kurdu. Bu paralel hükümet Trablus’ta kontrolü ele geçirebilmek için muhtelif girişimlerde bulundu, ama başarılı olamadı. Ancak böyle paralel bir hükümet ortaya çıkarılması ülkenin yeni bir baş ağrısı olmaya devam etti.
İran’da halkın meydanlara çıkması: İran’da Mehsa Emini isimli Kürt asıllı bir genç kızın, tesettür kurallarına riayet etmediği gerekçesiyle ahlak polisi tarafından sorguya alındığı sırada hayatını kaybetmesi ülke genelinde gösterilere, eylemlere ve çatışmalara neden oldu. Yönetimin daha sonra mahkeme kararıyla ahlak polisi teşkilatını ilga etmesine rağmen yine olaylar durulmadı.
Irak’ta hükümet krizinin çözülmesi: Irak’ta uzun süren hükümet krizi en sonunda Mukteda Es-Sadr’ın sahadan tamamen çekilmesinin ardından oluşturulan koalisyon hükümetinin meclisten güvenoyu almasıyla çözülebildi.
Irak’ta koalisyon hükümetinin kurulmasından önce de parlamentoda gerçekleştirilen cumhurbaşkanlığı seçimini İran destekli Koordinasyon Çerçevesi (El-İtaru’t-Tensiki)’nin desteklediği Abdüllatif Reşid kazandı.
Lübnan’da genel seçimler ve tıkanan cumhurbaşkanlığı seçimleri: Lübnan’da 15 Mayıs 2022 tarihinde parlamento seçimleri yapıldı. Bu ülkede 128 üyeli parlamentoda sandalyeler etnik, dini ve mezhebi kesimlere göre belli kontenjanlarla paylaştırılmıştır. Siyasi partiler veya oluşumlar bu kontenjanlara göre adaylar göstererek sandalye elde etmeye çalışır.
2022 seçimlerinde Hizbullah ve Emel Partisi’nin içinde bulunduğu 8 Mart Grubu parlamentoda çoğunluğu kaybetti. Bunda grubun içinde yer alan ve cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın yönlendirdiği Özgür Yurtsever Hareketi’nin sandalye sayısının 29’dan 17’ye düşmesinin önemli payı oldu.
Lübnan’da aynı zamanda Mişel Avn’ın görev süresinin dolmasından sonra yerine seçilecek kişi konusunda parlamentoda bir ittifak sağlanamamasından ve yapılan oylamalarda kimsenin yeterli çoğunluğu elde edememesinden dolayı bu konuda da bir siyasi kriz ortaya çıktı.
Hindistan’da Müslümanlara karşı ırkçı savaş: Hindistan’daki rejimin ırkçı zihniyeti cesaretlendirmesi 2022 yılında bu ülkede Müslümanlara yönelik terör ve şiddetin artmasına sebep oldu. Bunda, Hinduizmdeki kast sisteminden kaçarak İslam’a ve hırıstiyanlığa geçişlerin artmasından duyulan rahatsızlığın da etkisi vardı. Hindistan’da Müslümanlara yönelik şiddetin artmasında yargı kurumlarının ve iktidar partisinin sergilediği tavrın da önemli rolü oldu.
Azerbaycan ile Ermenistan arasında yine çatışmalar: 12 Eylül 2022 gecesi meydana gelen çatışmalar Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin yeniden gerginleşmesine neden oldu. Ancak daha sonra yapılan siyasi müdahaleler ve arabuluculuk girişimleri büyümesini önledi.
Malezya seçimleri: Malezya’da 19 Kasım 2022 tarihinde 222 üyeli parlamentoya gireceklerin belirlenmesi için genel seçimler yapıldı. Bu kez, daha önce Malezya İslami Gençlik Hareketi’nin liderliğini de yapmış olan Enver İbrahim’in başını çektiği Umut İttifakı birinci oldu. Ancak onun da hükümeti kurabilmesi için bir koalisyon cephesi oluşturması gerekiyordu. Kurduğu koalisyon hükümeti mecliste üçte iki çoğunluğun desteğiyle güvenoyu almayı başardı.
Bosna-Hersek seçimleri: Bosna-Hersek’te Başkanlık Konseyi için 2 Ekim 2022’de yapılan seçimlerde konseyin Boşnak üyeliğini muhalif kanadı temsil eden Sosyal Demokrat Parti’nin başkanı Denis Beciroviç kazandı. Bosna-Hersek’in karizmatik lideri Aliya İzzetbegoviç’in kurduğu Demokratik Eylem Partisi’nin lideri ve İzzetbegoviç’in oğlu Bakir İzzetbegoviç ise kaybetti.
Kazakistan’da çalkantılar: Kazakistan’da LPG’ye yüzde yüz oranında zam yapılması halkın meydanlara çıkmasına neden oldu. Başlangıçta olaylara duyarsız kalan hükümet daha sonra zamları geri çektiğini açıkladı ve istifa etti. Cumhurbaşkanı Tokayev de olayların arkasında bazı karanlık güçler olduğu iddiasında bulundu ve başını Rusya’nın çektiği Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nü askeri müdahaleye çağırdı. Bu müdahale tabii ki Rusya’nın Kazakistan içindeki siyasi inisiyatifinin artmasına fırsat sağladı.
Burkina Faso’da darbe: Burkina Faso’da darbeyle yönetimi ele geçirmiş kadro 30 Eylül 2022’de Yüzbaşı İbrahim Traore ve destekçileri tarafından gerçekleştirilen yeni bir darbeyle devrildi.
Sudan’da çerçeve anlaşması: Sudan’da halk hareketlerinin yeniden yayılmaya başlaması üzerine Arap ülkelerinin de baskısıyla 5 Aralık 2022 tarihinde sözde bir Çerçeve Anlaşması imzalandı. Ancak bu anlaşma sorunun çözüme kavuşturulması anlamına gelmediği gibi cuntanın gitmesi için meydanlara çıkan halk tarafından da benimsenmedi.
Biden’ın Orta Doğu ziyareti: ABD Başkanı Joe Biden, 13-16 Temmuz 2022 tarihlerinde Orta Doğu olarak isimlendirilen bölgeye bir ziyaret gerçekleştirdi. Ancak o bu ziyaretten beklentilerini elde edemedi. Onun başarısızlığı ABD’nin bölge üzerindeki tesir gücünü gittikçe kaybettiğini göstermesi açısından dikkat çekiciydi.
Çin-Arap Ülkeleri Zirvesi: Biden’ın Orta Doğu ziyaretinden birkaç ay sonra 9 Aralık 2022 tarihinde Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da Çin-Arap Ülkeleri Zirvesi düzenlendi. Bu zirve Çin’in boşlukları doldurma ve güç yarışında kendine yer açma çabalarını yansıtması açısından dikkat çekiciydi.
Doğu Türkistan’da karantina oyunu ve yanan insanlar: Doğu Türkistan’daki Müslüman Uygur halkını Çin toplumuna entegre etmek ve onları gerçek kimliklerinden uzaklaştırmak için her türlü zulüm uygulamasına başvuran Çin yönetimi salgın bahanesiyle başvurduğu karantina uygulamalarını da o insanları kıskaca almanın bir aracı olarak değerlendiriyor. Karantina ile ilgili uygulamalar ve kısıtlamalar sebebiyle, 24 Kasım 2022 tarihinde Urumçi’de bir apartmanda çıkan yangın esnasında içeridekilerin dışarı çıkma imkanlarının olmaması da onlarca kişinin alevlerin ve dumanların arasında can vermesine neden oldu.
Yusuf El-Karadavi’nin vefatı: İslam dünyasının son dönemdeki en önde gelen ilim adamlarından ve dava önderlerinden, Dünya Müslüman Alimler Birliği’nin eski başkanı Prof. Dr. Yusuf El-Karadavi 26 Eylül 2022 tarihinde 96 yaşında vefat etti.